RETARDER FREN NEDİR? NASIL ÇALIŞIR?

Günümüzde araçlar üretilirken standart olan disk fren ve kampana fren adı verilen fren sistemi ile üretilirler. Fakat bu frenler ağır vasıta olarak adlandırılan arabalar için tek başına fayda sağlamamaktadır. Bunun nedeni aşınma ve ısınmadan kaynaklanmaktadır. Örnek verecek olursak 1 tonluk yük taşıyan bir araç yetmiş kilometre hızda rahatlıkla durabilecekken yirmi bin ton yük taşıyan bir araç için frene basıldığında frene binen yük daha fazla olacağından hemen durması mümkün olmayacaktır. Buda ani yapılan fren ihtiyacında ne yazık ki ciddi kazalar meydana getirebilir.
Bu tip hem maddi hem de manevi zarar verecek kazaların önüne geçmek için Retarder ismi verilen hem ekonomik hem güvenli hem de çok etkili bir fren sistemi devreye giriyor. Retarder fren sistemi ilk olarak 1950’li yıllarda Amerika birleşik Devletlerinde yük taşımak amaçlı kullanılan kilometrelerce uzanan trenleri durdurabilmek adına Voith firmasına gelen talep üzerine üretilmeye başlamıştır. Burada sağlanılan başarı nedeniyle Otto Kassbohrer   Voith firmasına aynı sistemi ağır vasıtalı arabalar içinde üretmesini istedi. Bu taleple birlikte ağır vasıta olarak adlandırılan araçlarda retarder fren sistemi ile tanışmış oldular.

Peki, retarder nedir? Nasıl çalışmaktadır?

Temel anlamda açıklayacak olursak şaft uçlarına stator ve rotor adı verilen iki çark ile çalışması sağlanan hidrodinamik basınçta çalışan bir sistemdir. Arabanın direksiyon sisteminin altında bir retarder için kademeli bir kol yapılarak veya da fren pedalına bağlı olarak çalışan bir sistemle devreye sokularak çalışması sağlanır. Bu sistem de rotor aracın şaftına bağlanır. Stator ise tam rotorun karşısına gelecek şekilde retarder sistemine sabitlenir. Yapılan frenle birlikte şanzımandan gelen şaft hareketiyle rotor döner böylece retarder devreye girdiğinde stator ve rotor arasına yağ pompalanarak rotorun dönmesiyle birlikte stator kanatçıklarına çarpar ve yavaşlar bu aynı zamanda rotorun da yavaşlamasını sağlar böylece frenleme sistemi devreye girip frenlemeyi gerçekleştirmiş olur. Bu işlemler esnasında yağ pompalandığı için herhangi bir ısınma veya yıpranmada meydana gelmemiş olur.

Retarder fren sistemini kullanmanın diğer bir yararı da araca zamandan ve maliyetten tasarruf ettirmesidir. Açıklamak gerekirse Retarder sistemini kullanan bir araç da lastik hasarı kullanmayan bir araca göre daha az olacaktır. Ayrıca sadece lastik olarak değil balata sistemi de kullanmayan araç da daha fazladır. Oluşacak tüm bu hasarlarda hem maddi hem de zamansal açıdan araç sahibini zarar uğratacaktır. Bizlere sunduğu diğer bir yarar ise bu sistemli araca sahip olduğunu bilen şoförün daha rahat ve daha huzurlu şekilde aracı kullanacağı gerçeğidir.