Platon felsefe tarihinde ilk sistemli filozoflardan bir tanesidir. Bu filozof sanattan bilime, bilimden matematiğe kadar bir çok alanda düşüncelerini ortaya koymuştur. Bu konumuzda size Eflatun'un hayatından ve eserlerinden bahsedeceğiz. Eflatun (Platon) kimdir, hayatı ve eserleri kısaca aşağıda bulunmaktadır.
![Eflatun (Platon) Kimdir?]( "Eflatun (Platon) Kimdir? Hayatı ve Eserleri Kısaca")
Platon, Antik Yunan filozofudur. Aynı zamanda çok iyi bir matematikçi ve günümüzde modern üniversite oluşumunun başlangıcı olarak kabul edilen Atina Akademisi'nin kurucusudur. Eflatun'un akıl hocası Sokrates'tir ve öğrencisi de Aristoteles'tir. Bu üç önemli filozof Batı felsefesinin temelini oluşturur. Eflatun'un eserlerinin temelini oluşturan diyologlardan Sokrates'in hayatına ulaşmak çok basittir. Gerçek adı Aristokles olan filazof, geniş omuzları nedeniyle Yunanca'da geniş anlamına gelen Platon lakabı ile tanındı.
Soylu bir aileden gelen Platon, Milattan Önce 428 yılında Atina'da doğdu ve burada çok iyi bir eğitim aldı. 20 yaşında Sokrates ile karşılaşmış ve hocası olan Sokrates sayesinde felsefeye yönelmiştir. Platon'a sekiz yıl hocalık yapan Sokrates ölünce Eflatun, diğer öğrenciler ile birlikte Megara'ya gitmiş ancak burada çok uzun süre kalmamıştır. Buradan ayrılarak Mısır'a ve oradan da Pythagorasçıların en etkili olduğu Sicilya'ya ve Güney İtalya'ya gitmiştir.
Eflatun'a göre; insanlar mağaranın içerisinde yaşar ve yüzleri mağaranın girişinde bulunan duvara dönük olduğu için sadece bu noktaya düşen gölgeleri görebilirler, duyumlarımız sayesinde varlığını bildiğimiz bu görünümler, gerçek olmayan görünümler ve gerçeğin bozulmuş gölgeleridir; gerçeği görmek isteyen bir kişinin, akıl yoluyla duyumsal zincirlerden kurtularak kafasını mağaranın girişine çevirmesi ve burada geçit töreni yapan ideaları, yani görüntülerin oluşumunu sağlayan şekilleri seyretmesi gerekmektedir. Dolayısıyla bu alemde hissettiğimiz varlıklar bir gölgedir ve gerçekte var olan şeyler, gölgeler ve yanılsamalar değil, onların ardındaki ölümsüz idealardır. Misal, bir at ne kadar mükemmel olursa olsun, zaman geçtikçe bozulur ve kaybolur; zira at ideası ebedi ve ezelidir, değişemez.
Platon, eserlerini diyologlar halinde kaleme almıştır. Bu diyologlardaki baş aktör genelde Sokrates'tir. Olaylarda Sokrates, fikirlerini diğer insanlarla tartışır ve o insanların düşüncelerindeki tutarsızlıkları bulur. Platon çoğunlukla kendi görüşlerini Sokrates aracılığıyla açıklamıştır.
Platon'un felsefesini beş kuram olarak bir araya toplamak mümkündür. Bu kuramlar; bilgi, ruhun ölümsüzlüğü, idealar, devlet ve evrendoğum ile ilgilidir. Platon, hayatı boyunca Sokrates'ten duyduğu ilham ile gerçek bir ahlakçı olarak kalmıştır. Bahsettiğimiz bütün bu kuramları etik ağırlıklı görüşleriyle geliştirmiştir. Eflatun ve Sokrates'e göre felsefenin ana gereği, kişinin mutluluğu ve yetkin hayatının sağlanmasıdır. Erdemli bir hayat sürerek yetkin bir hayat elde edilir. Erdemin temeli bilgi, gerekçesi evrendoğum, güvencesi ölümsüzlük, özü idealar, yaşamsal barınağı devlettir.
Platon, elli yıl boyunca bu kuramsal yapıyı irdelemiştir. Ayrıca Eflatun, görüşlerini düzelterek olgunlaştırmıştır. Bu nedenle Platon felsefesinin irdelenmesi için en akılcı yol, bu gelişimi ve değişimi takip etmek ve öğretinin geçirdiği evreleri anlamaktır.
• Euthyphron
• lon
• Kritias
• Kriton
• Lysis
• Nomoi
• Phaidon
• Politikos
• Sophistes
• Ttheaitetos
• Symposion
• Sophistes
• Protagoras
• Politeia
Soylu bir aileden gelen Platon, Milattan Önce 428 yılında Atina'da doğdu ve burada çok iyi bir eğitim aldı. 20 yaşında Sokrates ile karşılaşmış ve hocası olan Sokrates sayesinde felsefeye yönelmiştir. Platon'a sekiz yıl hocalık yapan Sokrates ölünce Eflatun, diğer öğrenciler ile birlikte Megara'ya gitmiş ancak burada çok uzun süre kalmamıştır. Buradan ayrılarak Mısır'a ve oradan da Pythagorasçıların en etkili olduğu Sicilya'ya ve Güney İtalya'ya gitmiştir.
Eflatun'a göre; insanlar mağaranın içerisinde yaşar ve yüzleri mağaranın girişinde bulunan duvara dönük olduğu için sadece bu noktaya düşen gölgeleri görebilirler, duyumlarımız sayesinde varlığını bildiğimiz bu görünümler, gerçek olmayan görünümler ve gerçeğin bozulmuş gölgeleridir; gerçeği görmek isteyen bir kişinin, akıl yoluyla duyumsal zincirlerden kurtularak kafasını mağaranın girişine çevirmesi ve burada geçit töreni yapan ideaları, yani görüntülerin oluşumunu sağlayan şekilleri seyretmesi gerekmektedir. Dolayısıyla bu alemde hissettiğimiz varlıklar bir gölgedir ve gerçekte var olan şeyler, gölgeler ve yanılsamalar değil, onların ardındaki ölümsüz idealardır. Misal, bir at ne kadar mükemmel olursa olsun, zaman geçtikçe bozulur ve kaybolur; zira at ideası ebedi ve ezelidir, değişemez.
Platon'un felsefesini beş kuram olarak bir araya toplamak mümkündür. Bu kuramlar; bilgi, ruhun ölümsüzlüğü, idealar, devlet ve evrendoğum ile ilgilidir. Platon, hayatı boyunca Sokrates'ten duyduğu ilham ile gerçek bir ahlakçı olarak kalmıştır. Bahsettiğimiz bütün bu kuramları etik ağırlıklı görüşleriyle geliştirmiştir. Eflatun ve Sokrates'e göre felsefenin ana gereği, kişinin mutluluğu ve yetkin hayatının sağlanmasıdır. Erdemli bir hayat sürerek yetkin bir hayat elde edilir. Erdemin temeli bilgi, gerekçesi evrendoğum, güvencesi ölümsüzlük, özü idealar, yaşamsal barınağı devlettir.
Platon, elli yıl boyunca bu kuramsal yapıyı irdelemiştir. Ayrıca Eflatun, görüşlerini düzelterek olgunlaştırmıştır. Bu nedenle Platon felsefesinin irdelenmesi için en akılcı yol, bu gelişimi ve değişimi takip etmek ve öğretinin geçirdiği evreleri anlamaktır.
Peki Eflatun'un eseleri nelerdir?
• Charmides• Euthyphron
• lon
• Kritias
• Kriton
• Lysis
• Nomoi
• Phaidon
• Politikos
• Sophistes
• Ttheaitetos
• Symposion
• Sophistes
• Protagoras
• Politeia