Türkler islamiyeti seçmeden önce yaşantıları frklı değişik dinlere inan fakat diğer milletler gibi kültürleri, genelek ve görenekleri unutmamış bir millettir. İslamiyet öncesi türk edebiyatı yazılı ve sözlü olarak günümüzde ikiye ayrılmıştır. Şimdi sizlere kısaca yazılı ve sözlü dönemi özetleyeceğim.
Türkler göçebe hayatı sürdürmüş göçebe hayatı Türklere savaş, göç gibi vb. nedenlere yol açarak kültürel etkiye neden olmuş ve inandıkları dinlerin gereği o dönemdeki yaşayan Türkler yuğ adı verdikleri cenaze törenleri düzenlemiş ayrıca eğlence törenleride düzenlemiştir.
İslamiyet öncesi Türkler ozan halen günümüzde de devam ettiği gibi atışmalı şiirler söylemiş bunun yanı sıra baksı ve kam adında kişiler tarafından şiirler söylenmiştir.
Türkler şiirlerde oldukca sade bir dil kullanmış, nazım birimi dörtlük kullanmıştır.
Anonim kopuz eşliğinde şiirler okunmuş, ulusal hece ölçüsü kullanılmıştır. Şiirlerin uyak düzeni ise şu şekilde yerini almıştır; aaab, cccb, dddb şeklinde.
Türklerin sözlü Türk Edebiyatında bazı destan türleri vardır bunlar; koşuk, sav ve sagu ayrıca destan türleri bulunmakta.
-Koşuk, edebiyatımızın ileri dönemlerini etkileyen aşk, savaş ve doğa gibi konulara yer verilen sığır adındaki av törenlerinde söylenen şiirler olmuştur.
-Sagu ise yuğ adı verilen bir kimsenin ölümü sonrası ölümüne duyulan acıyı ifade etmek için Sagu adında şiirler dile getirilerek ölen kişilerin yiğitliklerini ve acıyı ifade etmektir.
-Sav ise atasözleri olarak açıklanmakta günümüzde bir çok atasözü yaşantımızda karşımıza çıkmaktadır.
Türklerin yazılı dönemde kullanmış olduğu ilk alfabe Göktürk ve Uygur Alfabesi olarak bilinmekte ve Göktürk Alfabesi ile yazılan yazıtları Türk Edebiyatının bilinen ilk yazılı belgeleri olarak tarihte yerini almıştır.
Yazıtların o dönemdeki özelliği günümüzde de bizlere yabancı gelmeyecek tarihi, sosyal, siyasi, sosyolojik birçok değeri de bünyesinde taşımakta. Orhun Abideleri Moğolistanda ki Orhun Irmağı üzerinde dikili taşların üstüne yazılmış kitabelerdir.
Sözlü Türk Edebiyatı Nedir?
İslam dinini seçmeden önce Türkler Manihaizm, Budizm, ve Şamanizm gibi hak olmayan dinlere inanmış yaşantılarında bir çok kültürüde beraberinde getirmişlerdir.Türkler göçebe hayatı sürdürmüş göçebe hayatı Türklere savaş, göç gibi vb. nedenlere yol açarak kültürel etkiye neden olmuş ve inandıkları dinlerin gereği o dönemdeki yaşayan Türkler yuğ adı verdikleri cenaze törenleri düzenlemiş ayrıca eğlence törenleride düzenlemiştir.
İslamiyet öncesi Türkler ozan halen günümüzde de devam ettiği gibi atışmalı şiirler söylemiş bunun yanı sıra baksı ve kam adında kişiler tarafından şiirler söylenmiştir.
Türkler şiirlerde oldukca sade bir dil kullanmış, nazım birimi dörtlük kullanmıştır.
Anonim kopuz eşliğinde şiirler okunmuş, ulusal hece ölçüsü kullanılmıştır. Şiirlerin uyak düzeni ise şu şekilde yerini almıştır; aaab, cccb, dddb şeklinde.
Türklerin sözlü Türk Edebiyatında bazı destan türleri vardır bunlar; koşuk, sav ve sagu ayrıca destan türleri bulunmakta.
-Koşuk, edebiyatımızın ileri dönemlerini etkileyen aşk, savaş ve doğa gibi konulara yer verilen sığır adındaki av törenlerinde söylenen şiirler olmuştur.
-Sagu ise yuğ adı verilen bir kimsenin ölümü sonrası ölümüne duyulan acıyı ifade etmek için Sagu adında şiirler dile getirilerek ölen kişilerin yiğitliklerini ve acıyı ifade etmektir.
-Sav ise atasözleri olarak açıklanmakta günümüzde bir çok atasözü yaşantımızda karşımıza çıkmaktadır.
Yazılı Türk Edebiyatı Nedir?
Yazının ilk kullanılması türkler tarafından ilk 5 veya 6 yüzyıllarda mezar taşlarına yazılmış Yenisey Yazıtları Göktürk Alfabesiyle yazılmış ve ilk örnek olduğu bilinmekte ve kabul edilmektedir.Türklerin yazılı dönemde kullanmış olduğu ilk alfabe Göktürk ve Uygur Alfabesi olarak bilinmekte ve Göktürk Alfabesi ile yazılan yazıtları Türk Edebiyatının bilinen ilk yazılı belgeleri olarak tarihte yerini almıştır.
Yazıtların o dönemdeki özelliği günümüzde de bizlere yabancı gelmeyecek tarihi, sosyal, siyasi, sosyolojik birçok değeri de bünyesinde taşımakta. Orhun Abideleri Moğolistanda ki Orhun Irmağı üzerinde dikili taşların üstüne yazılmış kitabelerdir.