Röportaj herhangi bir kuruma yada bir mekana gidip orayı gezerek düşüncelerini resim ve yazıyla bütünleştirdiği metne denilmektedir. Genelde gazetecilerin yapmış olduğu bu faaliyet özellikle gazete ve dergilerde fazlasıyla yer bulmaktadır. Sizde bir arkadaşınızla röportaj yapabilirsiniz boş zamanlarınızda eğlenceli bir iş yapmış olursunuz.
![Röportaj Çeşitleri ve Kısa Röportaj Örnekleri]( "Röportaj Nedir, Çeşitleri ve Kısa Röportaj Örnekleri")
Bir kurumun röportajı yapılabileceği gibi kişi veya kişilerinde röportajı yapılabilir. Röportaj tek bir metin olarak yazılabileceği gibi art arda yazılarak dizi röportaj halini de alabilmektedir.
Röportaj nasıl yapılır? bu yazımızıda ziyaret edebilirsiniz.
Genellikle güncel konular işlenir. Açık bir dille yazılır ve herhangi bir konu hakkında okuyucularına bilgi vermek amacıyla ele alınırlar. Düşünceyi geliştirme yollarından sık sık yararlanılır. Röportaj türleri olarak da 2 ye ayrılmaktadır. Konularına göre röportajlarda eşyayı konu alan röportaj çeşidi ve insanı konu alan röportaj çeşidi vardır.
Birincisinde söz konusu eşya her yönüyle incelenir ve anlatılırken ikinci durumda da toplumun ilgisini cezbeden insanlar farkı yönleriyle okuyuculara tanıtılır. İkinci kısımda sunuş biçimine göre röportajlar vardır.
Amerikan röportajda izleyiciye en son söylenmesi gereken şey ilk başta söylenir ve okuyucu bu yolla şaşırtılmak istenir. Alman röportajda da yazar kendisini sürekli röportajın içerisine katar ve ben eksenli bir sunum şekli çizer.
Bu terimin kökeni, Latincede “‘toplamak, getirmek” anlamlarında kullanılan “reportare” kelimesine dayanır. Röportajcının amacı, kişisel düşüncelerini belirtirken konuyu çarpıtmadan belgesel olarak okuyucuya sunmak, okuyucuyu konunun içinde yaşatmak, kamuoyunu aydınlatmaktır. Röportaj yazarı; sorunu yerinde inceleyerek, gezip görerek, halkla, mağdurla ve yetkili kişilerle konuşarak fotoğraf, belge, istatistik bilgiler gibi verilerle destekleyerek konuyu okuyucunun bilgisine sunar.
Röportajda gözlem, araştırma, yorum ve değerlendirme önemlidir. Röportaj, tek bir yazı olabileceği gibi, aynı konuda dizi yazı da olabilir. Ortamı, duyguları, görünümleri “betimlemek”; süreçleri, eylemleri “anlatmak”; konuyla ilgili olarak söz konusu ortamda yaşayan kişilerin sözlerini “alıntılamak”; yazarın kişisel düşüncelerini “yansıtmak” ve anlatılanlardan “sonuç çıkarmak” bir röportajda bulunması gereken temel öğelerdir.
Röportaj özellikleri bakımından; makale gibi, düşünsel planla yazılır, ele alınan konu ya toplumsal ya da sanatla ilgilidir, işlenen konu bilgi, belge, görsellerle desteklenir, verilen bilgiler ve ortaya konan belgeler gerçeği yansıtır. Ve de; anlatılanlar kendi içinde tutarlıdır. Yazarın bilgi, izlenim, görüş ve düşüncelerini yansıtır yazar. Gerçekleri öznel yaşamla harmanlar anlatımında diyaloglardan yararlanılır. Yaşanmış olaylar, durumlar anlatılır kısa cümlelerle metin hareketli hâle getirilir, birinci kişi ağzından yazılır; dil, ağırlıklı olarak göndergesel işlevde kullanılır, medya organlarında yayımlanır, çok yönlü anlatım olanakları vardır ve röportaj yazarı açıklayıcı anlatım, öyküleyici anlatım, betimleyici anlatım ve tartışmacı anlatım gibi bütün anlatım yollarından yararlanır.
Röportajda; öykülemeye ağırlık verilir, özelden genele gidilir, heyecanın ölçüsü genelde şimdiki zaman kullanımıyla artırılır, genellikle soru cevap tarzında olur. Ancak bazı yazarlar röportajı hikâye kurgusu ve üslubu içinde vermeyi tercih ederler. Röportaj konularına ve sunuş biçimine göre ayrılmakla beraber bu başlıklarda kendi içinde ayrılır. Yeri, eşyayı, insanı konu alan röportajlara konularına göre röportajlar denir. Alman ve Amerikan röportajları ise sunuş biçimine göre röportajlardır. Amerikan röportajı anlatan kişini kendini ortaya atması yani ‘hep ben’ üzerinden döner ve son söylenmesi gereken cümleler hep ilk söylenir. Aşağıdaki örnek tek ve Alman röportajıdır. Dizi röportajlar ise devamlılığı olan dizi halindeki röportajlardır.
— Niçin bir yudum çayı ağzımızın tadı ile içemiyoruz?
— Kabahat yalnız üreticisinde değil bey.. Bizim % 20 hatamız olduğunu da inkâr etmeyiz... Fabrikalar niçin kaliteli çay yapmıyor? Bunu sorun...
— Mayıs ayında çay baskını oluyor. Bunları saklayacak, yakacak depolarımız yok... Sonra, kapasitemiz o kadar yaprağı işlemeye müsait değil...
— Peki, yeni fabrikalar, ilaveler yapılsın!
— Bu da ekonomik olmaz. Yılın her ayı çay işlenmez ki... Sonra boş kalır makineler!
— Bir de 2,5 yaprak, körpe yaprak meselesi var. Ehliyetli çay uzmanları bu işin başına geçmeli. Onlar da ekiplerini yetiştirip çay yaprağı alımını bir mesuliyetti esasa bağlamalılar. Çay Teşkilat Kanunu mutlaka çıkmalıdır.
— O zaman iyi çay...
— Evet, o zaman iyi çayı, dünyanın en iyi çayını İçeri/... Dışarıya da salıp döviz kazanırız ama...
— Aması ne?
— Bu kazandığımız serveti havaya atmamamın, çarçur etmememin çarelerini de bulmak lazımdır!
Kaynak: örnek röportaj: edebiyatsultanı.com
Dil ve anlatım dersi 11. Sınıf ders kitabı
Umarım bu yazımız işinize yaramıştır bizi takip etmeye devam ediniz.
Röportaj nasıl yapılır? bu yazımızıda ziyaret edebilirsiniz.
Genellikle güncel konular işlenir. Açık bir dille yazılır ve herhangi bir konu hakkında okuyucularına bilgi vermek amacıyla ele alınırlar. Düşünceyi geliştirme yollarından sık sık yararlanılır. Röportaj türleri olarak da 2 ye ayrılmaktadır. Konularına göre röportajlarda eşyayı konu alan röportaj çeşidi ve insanı konu alan röportaj çeşidi vardır.
Birincisinde söz konusu eşya her yönüyle incelenir ve anlatılırken ikinci durumda da toplumun ilgisini cezbeden insanlar farkı yönleriyle okuyuculara tanıtılır. İkinci kısımda sunuş biçimine göre röportajlar vardır.
Amerikan röportajda izleyiciye en son söylenmesi gereken şey ilk başta söylenir ve okuyucu bu yolla şaşırtılmak istenir. Alman röportajda da yazar kendisini sürekli röportajın içerisine katar ve ben eksenli bir sunum şekli çizer.
Örnek bir kısa röportaj vermek gerekirse;
- X kişisi: Merhabalar size bir kaç sormak istiyorum?
- Y kişisi: Elbette sorun lütfen.
- X kişisi: Günde kaç saat spor yapabiliyorsunuz?
- Y kişisi: Günde en az 2 saat spor yapıyorum.
- X kişisi: Günde kaç saat kitap okuyorsunuz.
- Y kişisi: En az 2 saatimi kitap okumaya ayırıyorum.
- X kişisi: Peki son bir soru olarak günde en az kaç saat uyursunuz ?
- Y kişisi: Günde en az 8 saat uyurum. Uyku benim için çok önemli.
- X kişisi: Teşekkür ederim bu keyifli sohbet için.
- Y kişisi: Rica ederim iyi günler.
Kısa röportaj örneği 2
- Röportaj yapacak kişi röportaj yapacağı kişiye bir kaç soru sorar.
- Soran: merhaba size bir kaç soru sormak istiyorum musaitmisiniz?
- Cevaplayan: tabi buyrun müsayitim.
- Soran: kitap okuyormusunuz ve günde kaç sayfa okuma imkanınız oluyor?
- Cevaplayan: müsayit oldukca kitap okuyorum 10-15 sayfa arası.
- Soran: evlimisiniz?
- Cevaplayan: evet evliyim.
- Soran: çocuğunuz var mı?
- Cevaplayan: evet iki çocuğum var.
- Soran: çocuklarınız kaç yaşında ve erkek veya kızmı dır?
- Cevaplayan: erkek 10 yaşında kız ise 7 yaşında.
- Soran: çocuklarınıza ne kadar zaman ayırabiliyor sunuz?
- Cevaplayan: iş sonrası bütün vaktimi çocuklarımla geçiririm.
- Soran: çocuklarınızın yanında kitap okurmusunuz?
- Cevaplayan: evet arada sırada okurum kitap okuma alışkanlıkları artsın diye.
- Evet konuşma sorulan sorular ve cevaplanarak devam eder son olarakta röportaj yapan kişi sorduğu kişiye vakit ayıtdığı için teşekür eder ve sonucu en kısa zamanda size bildireceğim der.
RÖPORTAJ NEDİR? RÖPORTAJIN ÇEŞİTLERİ VE ÖRNEĞİ
Bir kurumu bir yeri veya bir kişiyi ziyaret ederek orada edindikleri bilgileri kişisel düşünceler ile odak oluşturacak şekilde derleyip, görsellerle destekleyen türe‘röportaj’denmektedir. Günümüzde Fransızca “reportage” kelimesinin Türkçe telaffuzu olan “röportaj” terimi kullanılmaktadır.Bu terimin kökeni, Latincede “‘toplamak, getirmek” anlamlarında kullanılan “reportare” kelimesine dayanır. Röportajcının amacı, kişisel düşüncelerini belirtirken konuyu çarpıtmadan belgesel olarak okuyucuya sunmak, okuyucuyu konunun içinde yaşatmak, kamuoyunu aydınlatmaktır. Röportaj yazarı; sorunu yerinde inceleyerek, gezip görerek, halkla, mağdurla ve yetkili kişilerle konuşarak fotoğraf, belge, istatistik bilgiler gibi verilerle destekleyerek konuyu okuyucunun bilgisine sunar.
Röportajda gözlem, araştırma, yorum ve değerlendirme önemlidir. Röportaj, tek bir yazı olabileceği gibi, aynı konuda dizi yazı da olabilir. Ortamı, duyguları, görünümleri “betimlemek”; süreçleri, eylemleri “anlatmak”; konuyla ilgili olarak söz konusu ortamda yaşayan kişilerin sözlerini “alıntılamak”; yazarın kişisel düşüncelerini “yansıtmak” ve anlatılanlardan “sonuç çıkarmak” bir röportajda bulunması gereken temel öğelerdir.
Röportaj özellikleri bakımından; makale gibi, düşünsel planla yazılır, ele alınan konu ya toplumsal ya da sanatla ilgilidir, işlenen konu bilgi, belge, görsellerle desteklenir, verilen bilgiler ve ortaya konan belgeler gerçeği yansıtır. Ve de; anlatılanlar kendi içinde tutarlıdır. Yazarın bilgi, izlenim, görüş ve düşüncelerini yansıtır yazar. Gerçekleri öznel yaşamla harmanlar anlatımında diyaloglardan yararlanılır. Yaşanmış olaylar, durumlar anlatılır kısa cümlelerle metin hareketli hâle getirilir, birinci kişi ağzından yazılır; dil, ağırlıklı olarak göndergesel işlevde kullanılır, medya organlarında yayımlanır, çok yönlü anlatım olanakları vardır ve röportaj yazarı açıklayıcı anlatım, öyküleyici anlatım, betimleyici anlatım ve tartışmacı anlatım gibi bütün anlatım yollarından yararlanır.
Röportajda; öykülemeye ağırlık verilir, özelden genele gidilir, heyecanın ölçüsü genelde şimdiki zaman kullanımıyla artırılır, genellikle soru cevap tarzında olur. Ancak bazı yazarlar röportajı hikâye kurgusu ve üslubu içinde vermeyi tercih ederler. Röportaj konularına ve sunuş biçimine göre ayrılmakla beraber bu başlıklarda kendi içinde ayrılır. Yeri, eşyayı, insanı konu alan röportajlara konularına göre röportajlar denir. Alman ve Amerikan röportajları ise sunuş biçimine göre röportajlardır. Amerikan röportajı anlatan kişini kendini ortaya atması yani ‘hep ben’ üzerinden döner ve son söylenmesi gereken cümleler hep ilk söylenir. Aşağıdaki örnek tek ve Alman röportajıdır. Dizi röportajlar ise devamlılığı olan dizi halindeki röportajlardır.
— Niçin bir yudum çayı ağzımızın tadı ile içemiyoruz?
— Kabahat yalnız üreticisinde değil bey.. Bizim % 20 hatamız olduğunu da inkâr etmeyiz... Fabrikalar niçin kaliteli çay yapmıyor? Bunu sorun...
— Mayıs ayında çay baskını oluyor. Bunları saklayacak, yakacak depolarımız yok... Sonra, kapasitemiz o kadar yaprağı işlemeye müsait değil...
— Peki, yeni fabrikalar, ilaveler yapılsın!
— Bu da ekonomik olmaz. Yılın her ayı çay işlenmez ki... Sonra boş kalır makineler!
— Bir de 2,5 yaprak, körpe yaprak meselesi var. Ehliyetli çay uzmanları bu işin başına geçmeli. Onlar da ekiplerini yetiştirip çay yaprağı alımını bir mesuliyetti esasa bağlamalılar. Çay Teşkilat Kanunu mutlaka çıkmalıdır.
— O zaman iyi çay...
— Evet, o zaman iyi çayı, dünyanın en iyi çayını İçeri/... Dışarıya da salıp döviz kazanırız ama...
— Aması ne?
— Bu kazandığımız serveti havaya atmamamın, çarçur etmememin çarelerini de bulmak lazımdır!
Kaynak: örnek röportaj: edebiyatsultanı.com
Dil ve anlatım dersi 11. Sınıf ders kitabı
Umarım bu yazımız işinize yaramıştır bizi takip etmeye devam ediniz.